تعریف فشار خون و علل فشار خون بالا و توصیه هایی برای کاهش فشار خون

فشار خون نیرویی است که از طرف خون به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود و این خون از طرف قلب داخل شریان‌ها می‌گردد. به کمک این فشار است که خون به تمام نقاط بدن و اندام‌ها می‌رسد. افزایش فشار خون که فشار خون بالا یا هایپرتنشن نیز نامیده می‌شود، بیماری خطرناکی است زیرا قلب با فشار بیشتری کار می‌کند که این در دراز مدت باعث خستگی آن و باعث سخت شدن جداره رگ‌ها یا آترواسکلروز شده همچنین موجب نارسایی قلبی و ارگان‌های دیگر می‌شود. فشار خون نرمال  (۸۰/۱۲۰ ) است که کمتر از آن به‌عنوان فشار پایین و بالاتر از (۱۲۰/۱۸۰) بعنوان فشار بالا در نظر گرفته می‌شود.

فشار خون یکی از علائم اصلی حیات است. هنگامی که سرخرگ‌های بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند، عروق کوچک نیز باریکتر شده، فشار خون بالا می‌رود. فشار خون بالا گاهی بدون علامت است و آسیب های جدی به بدن وارد می کند حتی در برخی مواقع باعث مرگ انسان می شود زیرا تا مراحل انتهایی اکثرا هیچ علامتی ندارد.

فشارخون به طور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود اما فردی که دچار بیماری فشارخون بالا است به هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است. اصولا فشارخون در بخش‌های مختلف سیستم گردش خون متفاوت است، ولی در اندازه گیری، فشار خون به دو نوع فشارخون سیستولی و دیاستولی مجزا می‌شود. فشار خون سیستولی معمولاً به فشار خونی که در سرخرگ‌ها است گفته می‌شود و فشارخون دیاستولی به فشارخون ورید گفته می‌شود.

فشار خون بالا در چه کسانی دیده می‌شود؟

فشار خون بالا در افراد مسن بسیار شایع تر است. تقریبا در حدود یک نفر از هر چهار نفر از فشار خون بالا رنج می‌برند. بیماران جوان‌تر در مردان شایع تر است ولی سنین بالاتر در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود. به طور کلی با افزایش سن خطر ابتلا به فشار خون بالا افزایش می‌یابد.

علل ایجاد فشار خون بالا

 

 

علل بروز این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است ولی برخی عوامل فرد را مستعد ابتلا به فشار خون بالا می‌کند از جمله:

• با افزایش سن احتمال بروز فشار خون افزایش می‌یابد
• چاقی و اضافه وزن
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• رژیم غذایی حاوی نمک زیاد یا چربی اشباع شده وعدم مصرف میوه و سبزی
• کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی
• استرس
• عوامل ژنتیکی، اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون بیشتر است
• مصرف قرص های ضد بارداری، استروییدها و بعضی از انواع داروهای مهارکننده اشتها
• پشت میزنشینی
• سفید پوستان ونژاد هندواروپایی بیشتر دچار افزایش فشار خون می‌شوند

پیشگیری از بیماری فشارخون بالا

 

 

• کنترل وزن، کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزن برای کنترل فشار خون بالا مفید است
• انجام ورزش مرتب، ۳۰ دقیقه ورزش در روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است
• کم کردن مصرف نمک و غذاهای پرچرب
• داشتن رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات، لبنیات کم‌چرب، غذاهای حاوی پتاسیم نظیر دانه‌های سبوس‌دار و استفاده از خشکبار
• عدم مصرف سیگار و مشروبات الکلی
• اندازه گیری فشار خون حداقل هر شش ماه یک بار
• زنان باردار باید مرتب برای معاینه پیش از زایمان به پزشک یا خانه بهداشت مراجعه کنند تا از احتمال ابتلا به فشار خون بالا پیشگیری کنند
• در خانم‌هایی که قرص های پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنند باید فشار خون خود را مرتب کنترل نمایند
• پرهیز از مصرف سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، برگرها و سایر فرآورده‌های گوشتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم و همچنین پرهیز از سبزی‌های کنسروشده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات
• مواد حاوی کافئین از قبیل قهوه، چای، انواع نوشابه‌، شکلات، سبب افزایش فشارخون می‌شوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند
• اجتناب از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه‌ حرارت‌ بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می‌شوند
• استفاده از گوشت سفید به جای گوشت‌های قرمز
• کنترل استرس زیرا یکی از عوامل بالا رفتن فشار خون که بسیار سریع هم عمل می‌کند، استرس و عصبانیت است
• استراحت به میزان کافی زیرا کار کردن بی‌وقفه بیشترین فشار را بر سلامتی فرد وارد خواهد کرد
• انجام ورزش‌هایی مثل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری برای پایین آوردن فشار خون مفید هستند بنابراین حداقل ۳ بار در هفته و هر بار حداقل 45 دقیقه باید ورزش کرد

عوارض فشار خون بالا

سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی احتقانی قلب و ورم ریه، نارسایی کلیه ، آسیب چشمی و مشکلات بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا هستند. براساس گزارش دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، هرچه فشار خون بالاتر باشد، میزان امید به زندگی پایین‌تر خواهد بود.

درمان فشار خون بالا

اهداف درمان با توجه به ویژگی های هر فرد تعیین خواهند شد و ممکن است شامل کم کردن وزن، ترک دخانیات، کنترل فشار خون بصورت روزانه، استفاده از داروهای ضد فشار خون تحت نظر پزشک، رژیم غذایی سالم، برنامه ورزشی مناسب و تغییر شیوه زندگی برای کاهش استرس باشد.

توصیه‌های خوراکی و طبیعی برای کاهش فشار خون بالا

 

 

• خوردن پرتقال و سیب درختی ضد فشار خون است
• افزودن شنبلیله در غذاهایی مثل کوکو، آش، سوپ برای پائین آوردن فشار خون مفید است
• مصرف گریپ فروت به صورت ناشتا
• خوردن خیار تازه و بدون نمک روزی سه عدد، صبح ناشتا، عصر و شب قبل از خواب
• عناب رابجوشانید، آب آن را همراه با خود عناب میل کنید
• خوردن فندق برای پایین آوردن فشار خون مفید است
• خوردن زالزالک باعث کاهش فشار خون می‌شود
• مصرف مرتب گلابی فشار خون را پایین می آورد
• انگور باعث کاهش فشارخون امی شود (۱۰ صبح و ۵ عصر) میل شود
• ریشه و برگ توت فرنگی ( ۳ گرم را در ۱۰۰ سی سی ) آب جوشانده، سه نوبت میل کنید
• خوردن میوه نارس خرمالو باعث کاهش فشار خون می‌شود
• افزودن نارنج به برنامه غذایی
• کسانی که فشار خون بالا دارند خرما کمتر مصرف کنند
• سیر دارای خواص بی شمار و سرشار از آنتی اکسیدان می‌باشد که موجب کاهش فشار خون می‌شود، همچنین چربی خون را نیز کاهش می دهد. به همین دلیل نباید مصرف سیر خشک و یا تازه را فراموش کرد.

درمان فشار خون بالا با گیاهان دارویی

 

 

زالزالک

زالزالک یک درمان گیاهی مؤثر برای کاهش فشار خون است که هزاران سال در طب سنتی چین بکار برده شده است. جوشانده‌ی این گیاه دارای تمام خواص مفید برای سلامت قلب و عروق، کاهش فشار خون، پیشگیری از لخته شدن خون در رگ‌ها و افزایش جریان خون می‌باشد. مکمل‌های آن به صورت قرص، شربت و چای در بازار موجود است.

اسطوخودوس

از اسانس اسطوخودوس معمولا برای ایجاد آرامش استفاده می‌شود. این اسانس در کاهش فشار خون نیز موثر است. می‌توان گیاه اسطوخودوس را به همراه رزماری در تهیه نان و کیک استفاده کرد.

زیره سیاه

زیره سیاه معمولا به عنوان طعم دهنده و ادویه استفاده می‌شود اما دارای خاصیت درمانی نیز می‌باشد. تحقیقات در طب سنتی نشان می دهد مصرف مداوم زیره سیاه در دو ماه به طور چشمگیری می‌تواند در کاهش فشار خون بالا موثر باشد. علاوه بر آن برای کاهش کلسترول بد خون نیز مفید می‌باشد.

جو دوسر

جو دوسر سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مغذی است که در تنظیم فشار خون، کاهش وزن، حفظ سلامت قلب، کاهش ابتلا به دیابت کمک می‌کند. از جو دو سر علاوه بر تهیه غذا می‌توان در وعده صبحانه نیز استفاده کرد.

تخم کرفس

از تخم کرفس برای طعم دار کردن سوپ و غذاهای دیگر استفاده می‌شود. در طب چینی از تخم کرفس برای کاهش فشار خون استفاده می‌شود. البته مطالعات نیز این موضوع را تایید می‌کند. همچنین از آب کرفس می‌توان برای پایین آوردن فشارخون استفاده کرد. کرفس با خاصیت ادرارآوری که دارد موجب پائین آوردن فشار خون می‌شود.

تخم کتان

تخم کتان سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است و برای کاهش فشار خون مفید است. شما می‌توانید بسیاری از محصولات حاوی دانه کتان را خریداری کنید، اما بهتر این است که تخم کتان را به صورت کلی خریداری کنید و آن را به وعده‌های غذایی خانگی خود اضافه کنید. بهترین نکته در مورد تخم کتان این است که تقریبا در هر غذا از سوپ گرفته تا اسموتی و غذاهای آماده می‌توانید آن را اضافه کنید.

هل

ادویه‌ای هندی است و معمولا در بسیاری از غذاهای جنوب شرقی آسیا استفاده می‌شود. در یک مطالعه‌ی تحقیقی به طور روزانه به شرکت کنندگان پودر هل داده شده و اثرات مفید آن در کاهش فشارخون تایید شده است. از دانه‌های هل یا پودر آن در سوپ و غذاهای دیگر به ویژه کیک و نان می‌توانید استفاده کنید.

بومادران

گیاه بومادران انواع مختلفی دارد که هر کدام دارای خواص دارویی و درمانی متفاوتی است. نوعی از بومادران موجب اتساع عروق خونی محیطی می‌گردد و در نتیجه فشار خون فرد را کاهش می‌دهد. نوع دیگری از بومادران در درمان فشار خون بالا موثر است و موجب کاهش میزان فشار خون دیاستولیک و سیستولیک می‌شود. مادران باردار و یا شیرده استفاده نکنند.

ریحان

گیاه ریحان بسیار خوشمزه و خوش طعم است که در کنار انواع غذاها می‌توان استفاده کرد. عصاره‌ی ریحان دارای خاصیت کاهش دهنده فشار خون است. این گیاه را بدون نگرانی از عوارض جانبی می‌توان به رژیم غذایی اضافه کرد.

گیاه پنجه گربه‌ای (اونکاریا)

در طب سنتی چینی از این گیاه برای درمان بیماری فشارخون و بیماری‌های عصبی استفاده می‌شود. گیاه پنجه گربه‌ای با تأثیر بر ورودی‌های کلسیم در سلول‌ها به پایین آمدن فشارخون کمک می‌کند. این گیاه به صورت مکمل وجود دارد.

دارچین

ادویه‌ای خوش طعم که به کاهش فشارخون کمک می‌کند. برای مشاهده تاثیر دارچین در کاهش فشار خون باید به صورت روزانه مصرف شود. دارچین را می‌توان به صورت پودر در انواع غذاها، نان و شیرینی استفاده کرد. چای دارچین برای پایین آوردن فشار خون بسیار مفید است.

عرقیات مفید برای کاهش و درمان فشار خون بالا

 

 

عرق گیاهی بید مشک

عرق بیدمشک خواص داوریی بسیار زیادی دارد. باعث تقویب قلب و کاهش استرس می‌شود. می تواند در درمان بیماری فشار خون موثر باشد. مصرف روزانه یک استکان از این عرق گیاهی، مخلوط با یک لیوان آب سرد می‌تواند باعث تنظیم فشار خون شما شود. این عرق دارویی همچنین دارای عناصر مفیدی مثل فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، روی، سلنیوم و مس می‌باشد.

عرق گیاهی بومادران

این عرق گیاهی خواص بسیار زیادی برای بدن دارد. این گیاه دارای انواع مختلفی می‌باشد. نوعی از گیاه بومادران وجود دارد که می‌توان از آن عرق گیاهی بدست آورد و خواص به خصوص این عرق گیاهی باعث اتساع عروق خونی می‌شود، در نتیجه فشار خون را کاهش می‌دهد. این عرق گیاهی از میزان فشار دیاستولیک و سیستولیک خون می‌کاهد و در بهبود فشار خون بسیار موثر می‌باشد. این عرق گیاهی طبعی گرم دارد و در صورت استفاده درست، عوارض جانبی برای فرد مصرف کننده نخواهد داشت.

عرق گیاهی گلاب

این عرق گیاهی طبعی گرم و معتدل دارد و به دلیل داشتن ترکیبات مفید ، باعث کاهش فشار خون بالا و تقویت قلب می‌شود. مهم ترین خاصیت عرق گیاهی گلاب آرامش بخشی و ضد التهابی آن است که باعث کاهش فشار خون و پیشگیری از بروز مشکلات قلبی می‌شود.

عرق گیاهی زالزالک

این عرق گیاهی دارای خاصیت ادرار آوری در فرد می‌باشد که این امر باعث خارج شدن مایعات اضافی از بدن شده و در نتیجه باعث کاهش فشار خون می‌شود. این عرق گیاهی حاوی آنتی اکسیدان‌های طبیعی فراوانی می‌باشد که تاثیرات بسیار مثبتی بر روی عروق کرونر قلب دارد. این عرق گیاهی را حتما باید تحت نظر یک پزشک یا فرد متخصص استفاده کنید زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند برای سلامتی خطرناک باشد.

عرق گیاهی سیر

عرق گیاهی سیر سرشار از آنتی اکسیدان‌های مفید برای بدن می‌باشد و با داشتن ترکیبات خاص در خود باعث کاهش گلوکز در خون شده، که این امر باعث کاهش فشار خون بالا می‌شود. سیر از گیاهانی می‌باشد که علاوه بر استفاده به عنوان عرق گیاهی، بیشتر به عنوان طعم دهنده و چاشنی در تهیه غذاها استفاده می‌شود. عرق گیاهی سیر حاوی مقادیر بسیار زیادی عناصر مفید برای بدن است که می‌تواند برای درمان بسیاری از مشکلات استفاده شود. شما می‌توانید برای گرفتن بهترین نتیجه از این عرق گیاهی، آن را به میزان یک استکان قبل از وعده‌های غذایی مصرف کنید.

عرق دارچین

عرق گیاهی دارچین به دلیل داشتن ترکیبات مفید برای بدن، باعث افزایش فعالیت مغز می‌شود و این امر باعث کاهش استرس و اضطراب در فرد شده در نتیجه از افزایش فشار خون جلوگیری می کند. همچنین به دلیل داشتن خاصیت آرامش بخشی باعث کاهش فشار خون نیز می‌شود. دارچین یک گیاه دارویی برای درمان بسیاری دیگر از بیماری‌های مختلف می‌باشد.

عرق گیاهی هل

این عرق گیاهی دارای طبعی گرم و خشک می‌باشد و به دلیل داشتن ترکیبات بسیار مفید دارای فواید بسیار زیادی برای بدن است، که یکی از این فواید خاصیت کاهش دهندگی فشار خون می‌باشد. امروزه عرق هل به روش کاملا صنعتی، بدون آلودگی و حفظ کیفیت بالا تولید می‌شود و در دسترس مردم قرار می‌گیرد. این عرق گیاهی باعث تقویت قلب و عروق قلبی می‌شود. فشار خون و کلسترول بد خون را پایین می آورد. عرق گیاهی هل سرشار از عناصری همچون، پتاسیم، منیزیم می‌باشد و این عناصر در کاهش فشار خون بالا نقش بسیار موثری دارند.

عرق گیاهی کرفس

این عرق گیاهی دارای ویتامین‌های مفیدی برای بدن همچون ویتامین C، ویتامین A، ویتامین گروه‌های B و عناصری همچون سدیم و پتاسیم می‌باشد، که برای بدن بسیار مفید و ضروری می‌باشند. این عرق گیاهی دارای فیبر بسیار زیادی بوده از این رو برای درمان فشار خون و پایین آوردن آن بسیار کارایی دارد. این عرق گیاهی را می‌توانید برای کاهش فشار خون به صورت روزانه یک لیوان مصرف کنید.

عرق گیاهی اسطوخودوس

این عرق گیاهی منبع بسیار غنی از آنتی اکسیدان‌های مفید و مورد نیاز برای بدن می‌باشد. ترکیبات موجود در این عرق گیاهی، باعث کاهش فشار خون می‌شود. گیاه اسطوخودوس باعث کاهش استرس و اضطراب در فرد شده، در نتیجه باعث کاهش فشار خون می شود. عرق گیاهی اسطوخودوس خاصیت آرامش بخشی دارد و می‌تواند فشار خون بالا را درمان کند.

عرق گیاهی زیره سیاه

از این عرق گیاهی در طب سنتی برای درمان بیماری‌های مختلفی استفاده می‌شود. یکی از مهم ترین کاربرد‌های این عرق گیاهی درمان بیماری فشار خون بالا می‌باشد. گیاه زیره دارای طبعی گرم است. مصرف عرق این گیاه به مدت دو ماه به صورت مرتب می‌تواند، به میزان زیادی فشار خون را کاهش دهد، همچنین علاوه بر این خاصیت، می‌تواند کلسترول بد خون نیز را کاهش دهد. شما می‌توانید این عرق گیاهی را به صورت روزانه قبل از وعده‌های غذایی، به میزان نصف استکان استفاده کنید.

سخن پایانی

 

 

برای پیشگیری از فشارخون بالا بهترین راه، پیروی از سبک مناسب زندگی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از استفاده از مواد غذایی سالم، کم چرب و سرخ نکرده، استفاده به اندازه از ادویه‌ها، کم کردن نمک غذا، استفاده کمتر از گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و انواع کالباس، انجام فعالیت فیزیکی مناسب یعنی تقریباً روزی 30 دقیقه حرکات نرمشی و یا پیاده روی آهسته، همچنین ترک کردن انواع دخانیات مثل سیگار و قلیان، دوری از مصرف مشروبات الکلی، دوری از استرس، داشتن خواب کافی و عمیق.

فشار خون بالا و فشار خون پایین هرکدام می‌توانند عوارضی داشته باشند و نه‌تنها به قلب، بلکه به سایر ارگان‌ها آسیب وارد کنند. بنابراین مراجعه به پزشک و اقدام برای درمان این مسئله امری ضروری است. همچنین باید به یاد داشته باشید، گاهی اوقات تغییر در رژیم غذایی و محدود کردن مصرف برخی غذاها می‌تواند سبب افزایش فشار خون ویا کاهش آن شود. به همین دلیل باید هنگام انتخاب مشاور تغذیه دقت بسیاری داشته باشید و مشاوری را انتخاب نمایید که یک رژیم اصولی برای شما تعیین کند. در این‌صورت با پیروی از آن رژیم در طول روز دچار افت فشار خون ویا افزایش فشار خون نمی‌شوید.